Met pensioen in Frankrijk ! Hoe zit het nou precies met de belastingen en sociale verzekeringen ?
Met pensioen in Frankrijk ! Hoe zit het nou precies met de belastingen en sociale verzekeringen ?
Veel Nederlanders dromen ervan om met hun pensioen te gaan leven als een God in Frankrijk. Dat is zeer begrijpelijk, maar naast het fijne klimaat, de rijke cultuur, de overweldigende natuur, het heerlijke eten en een goed glas wijn, zal toch ook even goed bekeken moeten worden waar de pensionado sociaal verzekerd is en waar belasting betaald moet worden.
In dit artikel beperken we ons tot twee situaties:
De echte pensionado in Frankrijk die enkel pensioen heeft opgebouwd in Nederland en de expat die zowel in Nederland als in Frankrjk pensioen heeft opgebouwd.
- De volgense situaties worden niet besproken in dit artikel:
een inwoner van Frankrijk die pensioen uit Nederland en (bijvoorbeeld) België ontvangt (deze persoon is overigens sociaal verzekerd in het land waar hij/zij de meeste jaren onderworpen is geweest aan het sociale zekerheidssysteem, mits daar op basis van lokale wetgeving een verzekeringsplicht bestaat) en - personen die naast een pensioen uit de Europese Unie ook een pensioen ontvangt uit een land buiten de Europese Unie.
Sociale zekerheid
De pensionado, die enkel pensioen heeft opgebouwd in Nederland, is sociaal verzekerd in Nederland (verdragsgerechtigde) en zal over de AOW en aanvullend bedrijfspensioen Nederlandse sociale zekerheidspremies moeten afdragen.
Om aanspraak te kunnen maken op de Franse ziektekostenverzekering zal een formulier E 121 (S-1 verklaring) moeten worden aangevraagd bij het CAK (Centraal Administratie Kantoor) in Nederland. Hiermee kan de pensionado zich inschrijven bij het Franse ziekenfonds (de CPAM : « Caisse Primaire d’Assurance Maladie”) van zijn woonplaats om een “carte vitale” te verkrijgen. Het is aan te raden om een aanvullende Franse ziektenkostenverzekering (“mutuelle”) af te sluiten bij een verzekeraar (zie bijvoorbeeld www.cmunf.fr).
Voor vakanties buiten Frankrijk in de Europese Unie (waaronder Nederland) is het aan te raden om een EHIC verklaring aan te vragen bij het CAK. Hiermee krijgt men in de EU noodzakelijke zorg bij tijdelijk verblijf buiten Frankrijk. Ook wordt deze steeds meer gebruikt voor zorg naar keuze in Nederland, zie ook artikelen zorg op www.fanf.fr.
De expat die zowel in Nederland als in Frankrijk pensioen heeft opgebouwd is sociaal verzekerd in Frankrijk op basis van de Europese verordening voor sociale zekerheid 883/2004. Men moet niet vergeten om het CAK in Nederland hierover te informeren om ervoor te zorgen dat geen Nederlandse sociale zekerheidspremies worden ingehouden. Ook voor deze groep is het aan te raden om een aanvullende Franse ziektenkostenverzekering af te sluiten bij een verzekeraar.
Op het Franse pensioen worden er automatisch Franse sociale verzekeringspremies ingehouden. Via de Franse aangifte inkomstenbelasting moet het Nederlandse pensioen (AOW en bedrijfspensioen) niet enkel worden aangegeven op het formulier 2047 op pagina 1 onder punt 1 paragraaf 11 , maar ook op pagina 4 onder punt 9 vakje 8TV en in paragraaf 8 van het 2042C formulier. Door dit te doen zullen er ook Franse sociale zekerheidspremies worden betaald via de Franse aanslag inkomstenbelasting, te weten:
-6,6 % CSG (8,3% vanaf 1 januari 2018)
-0,5% CRDS
-0,3% CASA
Overigens hoeft het Nederlands ambtenarenpensioen niet te worden aangegeven in het vakje 8TV van het 2047 belastingformulier.
Tenslotte, theoretisch gezien is de “assurance maladie” ook verschuldigd. Het lijkt er echter op dat op dit moment geen systeem bestaat om dit te innen op buitenlandse pensioenen.
Inkomstenbelasting
Op basis van het belastingverdrag tussen Nederland en Frankrijk is de Nederlandse AOW en het aanvullend bedrijfspensioen belast in Frankrijk. In de Franse aangifte inkomstenbelasting moet het Nederlandse pensioen worden aangegeven op het formulier 2047 op pagina 1 onder punt 1 paragraaf 11 (en op het formulier 2042 op pagina 3 onder punt 1 vakje 1AM).
Het ambtenaren pensioen, zoals het ABP pensioen, is echter belast in Nederland op basis van het belastingverdrag. Ondanks dit feit zal het toch aangeven moeten worden in de Franse aangifte op het 2042C formulier in het vakje 1AH op pagina 1. Het ambtenarenpensioen wordt dan meegenomen in de belastinggrondslag, maar er wordt voorkoming van dubbele belasting gegeven tegen het gemiddelde franse tarief (“ taux effectif” = belastingvrijstelling op basis van de evenredigheidsmethode).
Tot op heden is de heffing over het gewone niet-ambtenarenpensioen (AOW en bedrijfspensioen) aangewezen aan het woonland Frankrijk. Echter, Nederland heeft recentelijk met Duitsland het verdrag heronderhandeld, en overeengekomen dat, in bepaalde situaties, niet enkel het woonland, maar ook de bronstaat, waar het pensioen vandaan komt, heffingsbevoegd is (bijvoorbeeld indien het jaarlijks bruto pensioen EUR 15 000 te boven gaat).
Wat betreft de status van de onderhandelingen over het belastingverdrag tussen Nederland en Frankrijk is er tot op heden inhoudelijk niets bekend. Wel is het Nederlands beleid om bij alle heronderhandelingen het pensioenartikel zo te wijzigen dat Nederland belasting mag heffen op alle pensioenen die uit Nederland worden uitgekeerd (AOW + bedrijfspensioenen). Zoals aangegeven heeft Nederland al een dergelijke bepaling met Duitsland, maar deze bestaat ook al met Noorwegen en Engeland.
We verwachten niet dat Frankrijk akkoord zal gaan met een dergelijke pensioenbepaling (bronstaatheffing) omdat ze dat in 2008 al geweigerd hebben bij de onderhandelingen met Denemarken. Mocht er nieuws komen op dit punt dan zullen wij daar uiteraard over publiceren.
Werkgroep Pensioenen FANF ( Paul Wisselink, Arie Sluimer, Petra van Heese, Joep Imkamp, Arjen van Geuns).
